คำศัพท์

คำศัพท์

กบิลพัสตุ์	ชื่อเมืองหลวงของแคว้นสักกะหรือศากยะ เป็นเมืองของพระเจ้าสุทโธทนะ พระราชบิดาของเจ้าชายสิทธัตถะ ปัจจุบันอยู่ในเขตประเทศเนปาล ติดชายแดนตอนเหนือของประเทศอินเดีย ที่ได้ชื่อว่า กบิลพัสตุ์ เพราะเดิมเป็นที่อยู่ของ กบิลดาบส
กะเพราแดง	ต้นฉบับสะกดเป็น กระเพราแดง ชื่อไม้ล้มลุกชนิด Ocimum tenuiflorum L.ในวงศ์ Labiatae กลิ่นฉุน ใช้ปรุงอาหาร พันธุ์ที่กิ่งและก้านใบสีเขียวอมแดงเรียกกะเพราแดง ใช้ทำยาได้
กำเลาะ	หนุ่ม สาว
คันธกุฎี	พระกุฎีที่พระพุทธเจ้าประทับ เป็นคำเรียกที่ใช้ทั่วไปในคัมภีร์ชั้นอรรถกถาลงมา
คาถาพัน	เป็นชื่อหนึ่งที่ใช้เรียกบทประพันธ์เรื่องมหาเวสสันดรชาดก ซึ่งแต่งเป็นคาถา(คำประพันธ์ประเภทร้อยกรองในภาษาบาลี) ล้วนๆ พันบท เรียกการเทศน์มหาเวสสันดรชาดกที่เป็นคาถาล้วนๆ อย่างนี้ว่า เทศน์คาถาพัน
จัมมาภรณ์	เครื่องประดับ หรือในมี่นี้คือ เสื้อผ้า ที่ทำจากหนังสัตว์ (จัมมะ=หนัง+อาภรณ์=เครื่องประดับ)
จุณณียบท	ต้นฉบับสะกดเป็น จุณณียบท แปลว่า บทบาลีเล็กน้อย ที่ยกขึ้นแสดงก่อนเนื้อความ
จุติ	เคลื่อน(จากภาพหนึ่ง ไปสู่ภพอื่น) ตาย (ในภาษาบาลีใช้ได้ทั่วไป แต่ในภาษาไทยส่วนมากใช้แก่เทวดา) ในภาษาไทย บางทีเข้าใจและใช้กันผิดไปไกล ถึงกับเพี้ยนแปลเป็น เกิด ก็มี
ฉันพรรณรังสิโยภาส	คือ รัศมี ๖ ประการ แบ่งเป็นพระวรกายของพระพุทธเจ้าคือ ๑.นีละ ๒.ปีตะ ๓.โลหิตะ ๔.โอทาตะ ๕.มัญเชฏฐะ ๖. ปภัสสร
เฉนียน	ฝั่งน้ำ มาจากภาษาเขมร เฉนร ซึ่งแปลว่า ชายฝั่ง
เฉวียง	ซ้าย เอียง ตะแคง ทแยง